Monday, April 29, 2013

විදුලි හටන

නිකොලා ටෙස්ලා - මතකයෙන් ගිලිහුණු අසිරිමත් විද්‍යාඥයා (පළමුවැන්න)

විදුලි හටන

(මෙහි දැක්වෙන පින්තූරය මත ක්ලික් කිරීමෙන් එය පැහැදිලිව දැකගත හැකි පිටුවකට පිවිසිය හැක.)

විදුලි බුබුළු ගැන හිතන විට අපේ මතකයට එන්නේ තෝමස් අල්වා එඩිසන් ය. ගුවන් විදුලි යන්ත්‍රය ගැන හිතෙන විට අපේ මතකයට එන්නේ ගුග්ලියාමෝ මාර්කෝනි ය. ඒ ඔවුන් තම සොයා ගැනීම් වලට පේටන්ට් බලපත්‍ර ලබාගෙන ප්‍රසිද්ධියට පත්වූ බැවිනි. නමුත් ප්‍රත්‍යාවර්ථ විදුලි ජනකය, ගුවන් විදුලි තරංග, එක්ස් රේ කිරණ, ප්‍රතිදීප්ත පහන්, නියෝන් විදුලි බුබුල, නියෙමු මිසයිල, ඇතුළු තුන්සියයක් පමණ නව සොයා ගැනීම් කලද කිසිදා ප්‍රසිද්ධිය හෝ මුදල් හඹා නොගිය නිහඬව, නිහතමානීව තම ගමන ගිය ලෝකයට අසීමිත බල ශක්ති සැපයුමක් පිළිබඳ නිරතුරුව සිහින දුටු නිකොලා ටෙස්ලා නම්වූ ඒ අසහාය විද්වතා ගැන අප අසා තිබෙන්නේ මොනවාද ?

1870 වසරේ පටන් නිව්යෝර්කය විදුලියෙන් ආලෝකමත්වූ නගරයකි. ඒ සරල ධාරා විද්‍යුතයෙනි. සරල ධාරා විද්‍යුතය විදුලි පහන් දැල්වීමට මෙන්ම විද්‍යුත් චාලක යන්ත්‍ර ක්‍රියාත්මක කරවීමට තරම් ප්‍රමාණවත් වුවද දිගු දුරක් ගලා යාමට තරම් කාර්යක්ෂම නොවුනි. පිළියම ලෙස යොදා ගත්තේ සැතපුමෙන් සැතපුමට විදුලි බලාගාර ඉදිකිරීමයි. නමුත් ප්‍රත්‍යාවර්ථ ධාරාව යොදා ගනිමින් මාරුවෙන් මාරුවට විභවය අඩු වැඩි කරමින් දුර පිළිබඳ ගැටළුව නිරාකරණය කර ගත හැකිව තිබිණි. මේ බැව් මුළින්ම වටහා ගත්තේ, අද අපට නැතිවම බැරි ප්‍රත්‍යාවර්ථ ධාරාව ලොවට සොයා දුන් අපූර්වතම මිනිසා නිකොලා ටෙස්ලා විසිනි. ඔහු විසින් අළුතෙන් සොයාගන්නා ලද ප්‍රත්‍යාවර්ථ ධාරාව, සරල ධාරාවට වඩා වැඩි ඵලදායිතාවයකින් යුක්ත බැව් අවබෝධ කරගත් ටෙස්ලා, වෙහෙසුනේ ප්‍රත්‍යාවර්ථ ධාරාව උපයෝගී කරගනිමින් ප්‍රයෝජනයට ගත හැකි විද්‍යුත් චාලක යන්ත්‍රයක් නිපදවීමටයි.

කෙසේ නමුත් ටෙස්ලාගේ ආගමනයට පෙර සරල ධාරාව යොදා ගනිමින් නිව්යෝර්ක් නගරය ආලෝකමත් කිරීමට පුරෝගාමී වූයේ අන්කිසිවෙකු නොව සරල ධාරා විද්‍යුත් චාලක යන්ත්‍රයත් තාපදීප්ත විදුලි පහනත් නිපදවීමෙන් ලෝකය විප්ලවීය වෙනසකට ලක් කළ ‘තෝමස් අලවා එඩිසන්’ නම්වූ අද්විතීය විද්‍යාඥයා විසිනි.

සොයාගත් අළුත විදුලිය මිනිසා මහත් කැළඹීමට පත් කරන්නක් විය. එහෙයින් එසමය තෝමස් අලවා එඩිසන් හට ඉතාමත් සුවිශේෂී තීරණාත්මක යුගයක් විය. ටෙස්ලා එඩිසන් හමුවීමට තීරණය කරන්නේ එඩිසන්ගේ ජිවිතයේ කීර්තිමත්ම කාලය ලෙසින් සැළකෙන මේ අවදියේදීය. ඒ තමාගේ සිත යට කැකෑරෙන ප්‍රත්‍යාවර්ථ ධාරා විද්‍යුත් චාලක යන්ත්‍රය නිපදවීම පිළිබඳ අදහස වටහා ගැනීමක් හෝ නිසි අගය කිරීමක් කල හැකි එකම පුද්ගලයා ඔහු බව සිතමිනි. නමුත් සිදු වන්නේ වෙනෙකකි. ප්‍රත්‍යාවර්ථ ධාරාව එකහෙළාම ප්‍රතික්ෂේප කරන තැනැත්තෙකු වූ එඩිසන් ටෙස්ලාව යොදා ගන්නේ සරල ධාරා උත්පාදන විද්‍යුත් ජනකය හා සරල ධාරා විද්‍යුත් චාලක යන්ත්‍රය නිපදවිමටයි. ඒ එම කර්තව්‍යය සාර්ථකව නිම කළහොත් ඩොලර් පන්දහසක් ලබාදෙන පොරොන්දුව පිටයි. තම දිවියේ මහත්සේ අගය කරන පුද්ගලයාගේ අනුදැනුම ඇතිව වැඩ කිරීමට ලද අවස්ථාව සම්බන්ධයෙන් ප්‍රීතියටත් උද්දාමයටත් පත්වෙන ටෙස්ලා තම චාලක යන්ත්‍රය පිළිබඳ අදහසද යටපත් කරගනිමින් දින කිහිපයක් දිවා රෑ නොබලා වෙහෙසී තම කර්තව්‍යය මනා ලෙස ඉටුකැර එඩිසන් හමුවීමට යන්නේ නිසි අගය කිරීමක් ප්‍රශංසාවක් ලැබීමේ බලාපොරොත්තුවෙන්. එහෙත් එඩිසන් පොරොන්දු වූ ප්‍රසාද දීමනාව ලබාදීම ප්‍රතික්ෂේප  කරන්නේ ඇමෙරිකානුවන්ගේ ගතිසිරිත් ගැන වැටහීමක් නොමැතිකම ගැන ටෙස්ලාව සමච්චලයට පවා ලක්කරමිනි. මහත් සේ කළකිරීමටත් වේදනාවටත් පත්වන ටෙස්ලා එඩිසන්ගේ පර්යේෂණාගාරයෙන් සදහටම නික්ම යන්නේ තම ආත්ම අභිමානය පෙරදැරිවය.

ආයෝජකයන් කිහිප දෙනෙකුගේ සහය ඇතිව නොබෝ කාලයකින් තමාගේම පර්යේෂණාගාරයක් අරඹන ටෙස්ලා කාලයක් තිස්සේ හිතේ හොල්මන් කරමින් උන් ප්‍රත්‍යාවර්ථ ධාරා විද්‍යුත් චාලක යන්ත්‍රය පිළිබඳ සිහිනය සැබෑ කර ගැනීම අවස්ථාව සලසා ගන්නේ ඉන්පසුවයි. තවද අදටත් භාවිතයේ පවතින, ප්‍රත්‍යාවර්ථ ධාරාව නිපදවීමටත් බෙදාහැරීමටත් උවමනා කරන සියළුම උපාංග නිපදවන්නේද මෙහිදීයි. එයින් වසර පහක් මතුවට නව නිපැයුම් විසි දෙකක් සඳහා පේටන්ට් බලපත්‍ර ලබා ගන්නා අතර ඒවා දුරකථනය සොයාගැනීමෙන් පසු නිකුත්කරන ලද වටිනාම සොයාගැනීම් අතරවේ.

එවකට වෝල් වීදියේ සුප්‍රසිද්ධ ව්‍යාපාරිකයෙකු මෙන්ම මුල්‍ය ආයෝජකයෙකු වූ ජෝර්ජ් වෙස්ටින්ග්හවුස්, ටෙස්ලාගේ ප්‍රත්‍යාවර්ථ ධාරාව ආශ්‍රීත නව නිපැයුම් වල වටිනාකම ගැන පැහැදීමෙන් ඔහු සතු ප්‍රත්‍යාවර්ථ ධාරාව ආශ්‍රීත සියළු නව නිපැයුම් වල පේටන්ට් බලපත්‍ර ඩොලර් මිලියනයක් ගෙවා මිලදී ගන්නේ ඒ අසුරෙන් නිපදවන ඕනෑම නිෂ්පාදනයකින් උත්පාදනය කරන සෑම කිලෝවොට් එකක් සඳහාම ඩොලර් දෙකයි පණහක මුදලක් ආපිට ටෙස්ලාට ගෙවීමට පොරොන්දු වෙමින්. ටෙස්ලාට ජිවිතයේ පළමු වතාවට මුදලින් මෙන්ම ප්‍රසිද්ධියෙන්ද පොහොසත් වීමට මග පෑදෙන්නේ මෙලෙසිනි. කිසිදා නොවූ විරූ අයුරින් ඔහු සතු උසස් හැකියාවන්ට නිසි ඇගයීමක්‌ වටිනාකමක් ලැබෙමින් ලෝකයාගේ ඉමහත් ගෞරවයටත් සැළකිල්ලටත් ලක්වන්නේ ඔහුගේ ආත්ම අභිමානය මෙන්ම ප්‍රීතිය තම එදිරිවාදී එඩිසන්ගේ තදබල ඉරිසියාවට බඳුන් වෙමිනි. ප්‍රත්‍යාවර්ථ විදුලියට අකමැති එඩිසන්ගේ මෙම ඉරිසියාව අවසානයේ වයිරයකට පෙරළෙන්නේ ටෙස්ලාගේ නව සොයාගැනීම් දෝෂදර්ශනයට ලක් කිරීමේ ප්‍රයත්නයකට අරාදිමිණි.

ටෙස්ලා කෙරෙහි සෘණාත්මක චින්තනයක් ඇතිකරනුවස් ජනමාධ්‍ය යොදා ගැනීමේ අරමුණෙන් වෙහෙසෙන එඩිසන්ගේ පෞද්ගලික මතය ප්‍රත්‍යාවර්ථ ධාරාව භාවිතය සම්පුර්ණයෙන්ම අත්හළ යුතු බවයි. එයට හේතුව ලෙස ගෙනහැර පාන්නේ ප්‍රත්‍යාවර්ථ ධාරාව භාවිතයට නුසුදුසු භයානක දෙයක් බැව් කියමිනි. ඔහු එහි භයානකත්වය ඔප්පුකිරීමට තම සගයන් සමඟ එක්ව වෝල්ට් හයදහස් හයසියයක අධි විභවයකින් යුතු ප්‍රත්‍යාවර්ථ විදුලි ධාරාවක් යොදාගනිමින් ටොන් තුනක් බරැති ‘ටොප්සි’ නම් ඇතින්න ප්‍රසිද්ධියේ විද්යුත්හනනයට එනම් විදුලිසැර වද්දවා ඛේදනීය ලෙස මරණයට පත්කරයි. තවද කාර්යශුර අශ්වයකු හා සුනඛයන් කිහිපදෙනෙකුද මෙලෙසම මරණයට පත්කරන ලදී. මෙයිනුදු නොනවතින එඩිසන් ප්‍රත්‍යාවර්ථ ධාරාව මිනිසුන් ජීවිතක්ෂයට පමුණුවන දරුණු අපරාධ සඳහා යොදාගත හැකි බැව් ඒත්තුගැන්වීමට හිඳ ගැනීමට සැලැස්වූ මිනිසෙකු එම අසුනටම අගුලුලා සිරකර අධි විභවයකින් යුතු ප්‍රත්‍යාවර්ථ විදුලි ධාරාවක් ශරීරය හරහා ගමන් කරවීමෙන් මරණයට පත් කල හැකි මාරාන්තික උපකරණයක් නිපදවයි. මාරාන්තික විදුලි පුටුව නිපදවෙන්නේ මේ අයුරෙනි.විදුලි සටනේ උච්චතම අවස්ථාව එළඹෙන්නේ ඉන්පසුවයි. ඒ ප්‍රත්‍යාවර්ථ ධාරාව ආරක්ෂිත බැව් සනාථ කිරීමට ටෙස්ලා ලද මහඟු අවස්ථාවයි.

කිසටෝපර් කොළොම්බස්ගේ ඇමෙරිකානු ආගමනය සිහි කරමින් එයින් වසර හාරසියයකට පසුව පැවැත්වීමට කටයුතු යෙදී තිබුණු ‘කොළොම්බියන්’ ලෝක කලා හා වෙළඳ ප්‍රදර්ශනය විදුලි එළියෙන් ආලෝකමත් වීමට නියමිතව තිබුණු, ලොව ප්‍රථම වෙළඳ පොළ විය. අක්කර හයසියයකට එනම් වර්ග කිලෝමීටර 2.4 ක පමණ සල්පිල් භූමිය ආලෝකමත් කිරීම ලෙහෙසි පහසු කටයුත්තක් නොවුණි. මේ අවස්ථාව හිමි කර ගැනීමට ජෙනරල් ඉලෙක්ට්‍රික් වෙළඳ සමාඟම ඩොලර් මිලියනයකට ආසන්න ඇස්තමේන්තුවක්ද වෙස්ටින්ග්හවුස් සමාඟම ඩොලර් අර්ධ මිලියනයක ඇස්තමේන්තුවක්ද ලංසු තැබූ අතර කොන්ත්‍රාත්තුව ඉබේම වෙස්ටින්ග්හවුස් සමාඟම අතට පත්වුණි. මෙයට පළිගැනීමක් ලෙස වෙස්ටින්ග්හවුස් සමාඟම සහ ටෙස්ලාව අධෛර්ය කරනුවස් ජෙනරල් ඉලෙක්ට්‍රික් වෙළඳ සමාඟම එඩිසන් විසින් නිපදවන ලද කිසිදු විදුලි පහනක් වෙළඳ සල්පිල ආලෝකමත් කිරීමට යොදාගත නොහැකි වනසේ උසාවි නියෝගයක් පනවා ගන්නා ලදී. නමුත් මෙයින් නොපසුබට වෙස්ටින්ග්හවුස් සමාඟම උපක්‍රමශීලීව ටෙස්ලාගේ උදව්වෙන් කඩිනමින් විදුලි පහනක් තැනීමෙන් සිදුවන්නට ගිය කරදරයෙන් ගැලවුණි. මේ වනවිටත් ටෙස්ලා ප්‍රතිදීප්ත පහනුත්, නියෝන් පහනුත් තනා තිබුණි.

උදාවූයේ ටෙස්ලාට තම නව නිපැයුම්වල ඵලදායීතාවය හා කාර්යක්ෂමතාවය ලොවට පෙන්වීමට සුදුසුම අවස්ථාවයි. ඔහු විසින් තනන ලද විශාල පරිමාණයේ විද්‍යුත් උත්පාදක යන්ත්‍ර මඟින් සල්පිළ් භුමියේ සියළුම ආලෝකකරණ කටයුතු සඳහා අවශ්‍යකරන විදුලි බලය සැපයීමට සිදුව තිබිණි. තවද ඔහුගේ සොයාගැනීම්වලට අනුව ප්‍රත්‍යාවර්ථ ධාරාව විශාල පරිමාණයෙන් උත්පාදනය කළහැකි බැව් ඔප්පු කිරීමටද මෙය ඉතා අනෙඟි අවස්ථාවක් විණි.

සිය දහස් ගණනක් නැරඹුම් කුළුණු සල්පිළ් භුමියේ සිටුවිණි. එවකට ඇමෙරිකාවේ ජනාධිපතිවරයා විසින් විදුලි යතුර හැරියා පමණි. අති දීප්තිමත් ප්‍රතිදීප්ත පහන් හා විවිධ වර්ණයන්ගෙන් යුතු නියෝන් විදුලි පහන් වලින් මුළු සල්පිළ් භුමියම ඒකාලෝක විණි. එදා මෙදාතුර ලෝකයේ පැවති අද්විතීයම ආලෝක ප්‍රදර්ශනය ටෙස්ලාගේ ප්‍රත්‍යාවර්ථ ධාරා විද්‍යුතයෙන් එසේ ආලෝකමත් වුණි. ටෙස්ලාගේ නම කිසිදා නොමැකෙන ලෙසින් චිකාගෝ ඉතිහාසයට එක්වුයේ එලෙසිනි.

එපමණකුදු නොව ප්‍රත්‍යාවර්ථ ධාරා විද්‍යුතය මහජන පරිභෝජනය සඳහා යොදාගත හැකි බවට මතයක්ද මේ සමඟම ඇතිවිණි. තවද ප්‍රත්‍යාවර්ථ ධාරා විදුලිය භාවිතය භයානක බවට එඩිසන් විසින් ඇතිකර තිබුණු මතය බිඳ හෙළීම සඳහා, ලද අවස්ථාවෙන් මනාලෙස ප්‍රයෝජන ගනුවස් ටෙස්ලා විසින් යොදාගත් ආදර්ශනද ඉතාමත්ම සිත්ගන්නාසුළු ඒවා විය. ඔහු අතින් ‘කොළොම්බස් බිත්තරය’ද නිපදවෙන්නේ මේ වෙනුවෙනි. ප්‍රත්‍යාවර්ථ ධාරා චාලක යන්ත්‍රය මගින් නිර්මාණය කරන ලද කැරකෙන විද්‍යුත් චුම්බක කලාපයක් ඇතිකර මධ්‍යයෙහි තැටියක් මත තඹ බිත්තරයක් උස අතට කැරකෙන්නට සැලැස්වීම එකකි.

අනෙක ඉහළ සංඛ්‍යාතයකින් යුතු ප්‍රත්‍යාවර්ථ ධාරාවක් ඔහුගේ අත දිගේ ශරීරය පුරා ගමන්කරන්නට සැලැස්වීමයි. මොහොතකින් සිරුරෙන් දිදුළන ආලෝකයක් විහිදුවමින් ඔහුව දීප්තියෙන් බැබළුණේ රැස්ව බලාසිටි ජනතාව ප්‍රීතියෙන් උන්මාදයට පත්කරවිමිණි. චිකාගෝහි කොළොම්බියන් වෙළඳපොල සහ ප්‍රදර්ශනය ඇමෙරිකානු චින්තනයේ මහත් පෙරළියක් ඇතිකිරීමට සමත්විණි. තවද එය අනාගත නව නගරයක අසිරිය එක්කරන්නක් විය. එය අලෝකමත්වී තිබුණේ ටෙස්ලාගේ අද්විතීය සොයාගැනීම් හා නව නිපැයුම් වලිනි.
මේ සියළ්ලටම වඩා වැදගත් වන්නේ ටෙස්ලා ළමාවියේ පටන් දුටු සිහිනය සැබෑ කරගැනීමට මඟ මඟපාදමිණි. ඒ කෙසේදයත්…

සුප්‍රසිද්ධ බ්‍රිතාන්‍ය ජාතික භෞතික විද්‍යාඥ ‘කෙල්වින්’ ස්වාමිවරයා එවකට ‘නයඟරා’ දිය ඇළ්ල සතු චාලක ශක්තිය භාවිතයට ගෙන විදුලිය උත්පාදනය කළහැකි මගක් සොයාගැනීමට පත්කර සිටි ජාත්‍යන්තර කොමිසමේ නියමුවා විය. නමුත් ඔහුගේ දැඩි මතය වුයේ ප්‍රත්‍යාවර්ථ ධාරාව භාවිතයෙන් තොරව මෙය සිදුකළ යුතුය යන්නයි. එහෙත් එය චමත්කාරජනක ලෙස වෙනස්වන්නේ කොළොම්බියන් වෙළඳපොල සහ ප්‍රදර්ශනයට සහභාගී වීමත් සමඟයි. ප්‍රත්‍යාවර්ථ ධාරා පද්ධතියේ වටිනාකම සියැසින්ම දකින ඔහු කොන්ත්‍රාත්තුව වෙස්ටින්ග්හවුස් සමාඟමට පැවරීමට එකහෙළාම පියවර ගනී. උදාවුණේ ටෙස්ලාගේ ළමාවියේ සිහිනය සැබෑකරගත හැකි හොඳම අවස්ථාවයි.

නයඟරා දිය ඇළ්ලෙහි සුවිසල් දිය කඳ සතු බලය උකහා ගන්නට යොදාගත්තේ මෙතෙක් තැනුණු විශාලතම විදුලි උත්පාදක යන්ත්‍රයි. ක්‍රියාත්මක කළයුතුව තිබුණේ ප්‍රත්‍යාවර්ථ ධාරාවෙනි. තාක්ෂණික අභියෝගය මහත් පසුබෑමකට ලක්වුයේ යන්ත්‍රය ක්‍රියාත්මක කළයුතු සංඛ්‍යාතය සම්බන්ධයෙන් ටෙස්ලා හා වෙස්ටින්ග්හවුස් ඉංජිනේරුවන් අතර පැවති පරස්පරවිරෝධී මතිමතාන්තරයි. කෙසේනමුත් අවසානයේ පද්ධතිය සකස්කර සවිකිරීම අවසන් වුවද එය ක්‍රියාත්මක කළහැකි එකම පුද්ගලයා බවට නිතැතින්ම පත්වූයේද ටෙස්ලාය. යන්ත්‍රය සැකසීම මුළුමනින්ම ටෙස්ලා විසින් ගණනයි කරන ලද තාක්ෂණික දත්ත වලට අනුකූලව සිදුවිණි. ඉතිරිව තිබුණේ විදුලි යතුර ක්‍රියාත්මක කිරීම පමණි. නව යුගයක ආරම්භය සනිටුහන් කරමින් පද්ධතිය නිසියාකාරව ක්‍රියාත්මක විණි.

විදුලි ලොව විශිෂ්ඨයන් දෙදෙනෙකු අතර වූ සුප්‍රසිද්ධ ද්වන්ධ සටන නිමාවට පත්වන්නේ එලෙසිනි. විජයග්‍රහණයේ අභිමානය ටෙස්ලා සතු වෙමිනි. අද අපිට නැතිවම බැරි ප්‍රත්‍යාවර්ථ ධාරා විද්‍යුතය මහජන පරිභෝජනයට එක්කරවිමිනි.

ඔබට විදුලි හටන ගැන තවත් විස්තර දැනගන්න ඕනෑනම් මෙන්න මේ යූටියුබ් වීඩියෝව නරඹන්නත් අමතක කරන්න එපා.

nikola-tesla-free-energy

tesla1teslatower1bday3bday5nich2

1 comment: